ZMIANY W PODATKU VAT

Prezydent Rzeczpospolitej w dniu 12 marca 2014r. podpisał ustawę z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, która opublikowana została w dniu 13 marca 2014r w Dz. U. pod poz. 312, a obowiązywać będzie od 1 kwietnia 2014 r.

„Podstawowym celem nowelizacji jest kompleksowe uregulowanie w przepisach o podatku od towarów i usług zasad odliczania i rozliczania wydatków dotyczących samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony. Ustawa służy wykonaniu prawa Unii Europejskiej, a bezpośrednią podstawę wprowadzenia przewidzianych w jej treści zmian stanowi decyzja wykonawcza Rady z dnia 17 grudnia 2013r. upoważniająca Rzeczpospolitą Polską do stosowania środków stanowiących odstępstwo od art. 26 ust. 1 lit. a) i art. 168 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 353 z 28.12.2013, str. 51).

            Na mocy decyzji 2013/805/UE Polska została upoważniona do ograniczenia, do wysokości 50 %, prawa do odliczenia VAT od zakupu, wewnątrzwspólnotowego nabycia, przywozu, wynajmu lub leasingu silnikowych pojazdów drogowych, a także VAT naliczanego od wydatków związanych z tymi pojazdami, jeśli pojazd nie jest używany wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej. Powyższe ograniczenie nie będzie miało zastosowania do pojazdów silnikowych o dopuszczalnej masie całkowitej pow. 3500 kg lub pojazdów silnikowych posiadających łącznie z siedzeniem kierowcy więcej niż dziewięć miejsc siedzących, a także do VAT naliczonego od wydatków, które są w całości związane z działalnością gospodarczą podatnika. Ponadto, Polska została upoważniona do nie traktowania jako świadczenia usług za wynagrodzeniem wykorzystania pojazdu, do którego zastosowanie ma powyższe ograniczenie, do celów innych niż prowadzona działalność gospodarcza.

Podstawowym celem nowelizacji jest wprowadzenie powyższych norm do treści ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.). Konsekwencją zmian w VAT są zmiany dostosowawcze w: ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, z późn. zm.), ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.), ustawie z dnia 10 września 1999r. – Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2013 r. poz. 186, z późn. zm.) oraz ustawie z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2012 r. poz. 1282, z późn. zm.).”

            Zmiana ustawy nakłada na podatników dodatkowe obowiązki. Podatnik będzie musiał określić do każdego posiadanego pojazdu samochodowego, w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym, o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, sposób jego wykorzystania (wykorzystanie wyłącznie na cele prowadzonej działalności gospodarczej lub wykorzystanie do celów działalności oraz do celów osobistych). 

1. WYKORZYSTANIE POJAZDU SAMOCHODOWEGO PONIŻEJ 3,5 TONY WYŁĄCZNIE DO PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ.

Podatnik używając pojazd samochodowy pon. 3,5 tony wyłącznie do działalności gospodarczej będzie mógł odliczyć cały vat od jego zakupu, importu, wytworzenia, WNT a także od wydatków eksploatacyjnych. Konieczne będzie przy tym prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu według określonego wzoru (wzór ewidencji w załączniku) i zgłoszenie do właściwego naczelnika urzędu skarbowego informacji VAT-26 w terminie 7 dni od dnia, w którym poniesiony zostanie pierwszy wydatek na ten samochód. W przypadku nie złożenia takiej informacji w terminie uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej dopiero od dnia jej złożenia. W przypadku zmiany wykorzystywania pojazdu samochodowego podatnik jest obowiązany do aktualizacji informacji, najpóźniej przed dniem, w którym dokonuje tej zmiany.

1. Sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub
2. Konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne. Zgodnie art. 86a ust. 9 należą do nich:
1. Pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą
   lub trwałą przegrodą:

a)      klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub

b)      z otwartą przestrzenią do przewozu ładunków;

2. Pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;

3. Pojazdy specjalne, które spełniają również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:

a) agregat elektryczny/ spawalniczy,

b) do prac wiertniczych,

c) koparka, koparko-spycharka,

d) ładowarka,

e) podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,

f) żuraw samochodowy

- jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym.

UWAGA! Spełnienie wymagań dla pojazdów określonych w pkt. 1 i 2 stwierdza się na podstawie badania technicznego potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tą stację oraz wpisu w dowodzie rejestracyjnym. Spełnienie wymagań dla pojazdów określonych w pkt. 3 stwierdza się na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. Badanie techniczne pojazdów powinno być przeprowadzone nie później niż przed upływem
3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy (do 30.06.2014).

1. Przeznaczonych wyłącznie do:

a) odprzedaży,

b) sprzedaży, w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika,

c) oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze

– jeżeli odprzedaż, sprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika.

2.      Wykorzystywanych do celów związanych zarówno z działalnością gospodarczą jak i celami osobistymi.

3.      W stosunku do których podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.  

2. WYKORZYSTANIE POJAZDU SAMOCHODOWEGO PONIŻEJ 3,5 TONY DO DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ I NA CELE PRYWATNE.

Podatnik używając pojazd samochodowy pon. 3,5 tony do działalności gospodarczej i na cele prywatne będzie miał prawo do odliczenia 50% podatku VAT przy zakupie samochodu i przy jego eksploatacji (zakup paliwa, usługi serwisowe, zakup opon, zakup płynów, przejazdy autostradą) bez konieczności prowadzenia ewidencji przebiegu.

Do dnia 30 czerwca 2015r. będzie natomiast obowiązywał brak prawa do odliczenia podatku VAT od paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu:

1. Samochodów osobowych.
2. Innych niż samochody osobowe pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, w których liczba miejsc (siedzeń) łącznie
   z miejscem dla kierowcy wynosi:

a)     1 – jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 425 kg,

b)     2 – jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 493 kg,

c)     3 - lub więcej – jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 500 kg.

Ograniczenie to nie dotyczy pojazdów samochodowych, które są wykorzystywane przez podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej. Dopuszczalna ładowność pojazdu
oraz liczba miejsc (siedzeń), o których mowa powyżej, są określane na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym (dowód rejestracyjny). Pojazdy, które w dokumentach, o których mowa w zdaniu poprzednim, nie mają określonej dopuszczalnej ładowności lub liczby miejsc, uznaje się również za samochody osobowe.

3. ZMIANA PRZEZNACZENIA POJAZDU SAMOCHODOWEGO PON. 3,5 TONY.

Jeżeli w okresie 60 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd samochodowy, nastąpi zmiana przeznaczenia pojazdu samochodowego, zgodnie z art. 90b podatnik będzie zobowiązany do korekty odliczonego podatku VAT. Korekty tej dokonuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła zmiana,
w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty.

W przypadku pojazdów samochodowych o wartości początkowej nieprzekraczającej 15 000 zł korekty dokonuje się w przypadku, gdy zmiana użytkowania nastąpiła w okresie
12 miesięcy licząc od miesiąca, w którym nabyto lub oddano do użytkowania ten pojazd.

Zasady dotyczące korygowania podatku w związku ze zmianą przeznaczenia stosuje się również w przypadku nie złożenia w terminie informacji naczelnikowi urzędu skarbowego o pojazdach wykorzystywanych tylko do działalności gospodarczej (art. 90b. ust. 3).

4. UMOWY NAJMU, DZIERŻAWY, LEASINGU LUB INNE UMOWY O PODOBNYM CHARAKTERZE ZAWARTE PRZED 01.04.2014R.

W przypadku pojazdów samochodowych będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (1 kwietnia 2014) w stosunku, do których na dzień poprzedzający dzień wejścia w życie niniejszej ustawy podatnikowi przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku VAT, po dniu
1 kwietnia nadal przysługuje pełne prawo przy odliczaniu VAT od faktur za leasing, wynajem lub usługę o podobnym charakterze.

Zasada ta ma zastosowanie w odniesieniu do umów zawartych do 1 kwietnia 2014r:

1) bez uwzględnienia zmian umowy dokonywanych od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy oraz

2) pod warunkiem, że:

a) pojazdy samochodowe będące przedmiotem tych umów zostały wydane podatnikowi przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy,

b) umowa została zarejestrowana przez podatnika dokonującego odliczenia
u właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego najpóźniej w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

W stosunku do w/w pojazdów samochodowych obowiązywało natomiast będzie ograniczenie w wysokości 50% podatku naliczonego od nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, usług naprawy, konserwacji oraz usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Podatnik, który wbrew obowiązkowi nie składa właściwemu organowi podatkowemu informacji, o wykorzystaniu samochodu wyłącznie do działalności gospodarczej, albo składa ją po terminie lub podaje w niej dane niezgodne ze stanem rzeczywistym, dokonując odliczenia podatku niezgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w k.k.s. podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Stawka dzienna nie ma na stałe określonej wartości. To kwota, którą ustala sąd, biorąc pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Istnieje natomiast górna i dolna granica stawki dziennej. Stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części najniższego miesięcznego wynagrodzenia w czasie orzekania w pierwszej instancji ani też przekraczać jej czterystukrotności.